تیمار سطحی ترمووود (بخش اول)
ترمووود چوب ماسيو تيمارشده‌اي است كه حاصل فرآيند خشك كردن چوب تحت دماي بالا و بخار آب، بدون دخالت هرگونه ماده شيميايي است. امروزه از اين محصول به لحاظ ويژگي‌هاي بسيار مطلوبي كه در برابر عوامل فرساینده دارد، در ساخت سازه، مبلمان چوبي فضاي باز، دكوراسيون داخلي و حتي نماي ساختمان استفاده مي‌شود. در اين ميان بازار كشورمان نيز از اين غافله عقب نمانده، به گونه‌اي كه در بازار داخلي كشور نیز از این محصول به مقدار بسيار زیادی در زمينه‌هاي مختلف استفاده مي‌شود. به اين ترتيب نياز به ارائه اطلاعات كاربردي در اين حوزه به شدت احساس مي‌شود. در ادامه مقالاتي كه در جهت معرفي ترمووود و ويژگي‌ها و كاربردهاي آن ارائه شده، در اين شماره قصد داريم تا به ارائه مطالبي درخصوص تيمار سطحي اين محصول بپردازيم. اميد است كه بتوانيم اطلاعاتي هرچند مختصر اما كاربردي را در اختيار شما خوانندگان عزيز قرار دهيم.
تيمار سطحي ترمووود
1-1- مبانی بحث
امروزه با استفاده از فرآیند تيمار سطحي، هم می‌توان زيبايي خاصی به چوب بخشید و هم از آن حفاظت کرد به گونه‌ای که با استفاده از اين روش هم مي‌توان از تغيير رنگ چوب به سمت خاكستري كم کرد و هم جذب آب در چوب را كاهش داد. از سویی دیگر با استفاده از اين روش می‌توان از رشد قارچ‌هايي كه موجب كپك‌زدگي و ايجاد قارچ‌های لكه‌‌آبي مي‌شوند، جلوگيري کرد. به اين ترتيب چوب‌هايي كه با حرارت اصلاح شده‌اند، مي‌توانند در روشي مشابه با چوب نرمال پرداخت شوند.
چوب‌هاي اصلاح شده با حرارت، ثبات ابعادي خود را به خوبی حفظ مي‌كنند. در كاربردهاي داخلي، اين ويژگي مي‌تواند در ساخت محصولاتي چون كفپوش، مبلمان و اثاثيه منزل بسيار موثر عمل كند. به عنوان مثال زماني كه فرآیند پرداخت سطح صورت می‌گيرد، كف، راحت‌تر تميز نگه داشته مي‌شود. اگرچه فرآيند اصلاح حرارتي، مقاومت به پوسيدگي چوب را تا حدي بالا مي‌برد كه در تئوري می‌توان از چوب در نما استفاده کرد اما به واقع بدون استفاده از مواد حفاظتی این مقاومت به صورت کامل حاصل نمی‌شود.
در کل می‌توان گفت که در زمان تیمار سطحی چوب‌هاي اصلاح شده با حرارت، جذب پرداخت‌ها به صورت آهسته‌تری انجام می‌شود و تنوع و تغيير بيشتري در نفوذپذيري سمت‌هاي مختلف چوب به وجود می‌آید. همچنین در مصارف طولاني مدت، از مشكلات بهداشتي كه توسط رزين ايجاد مي‌شد تا حد بسیاری کاسته می‌شود، زيرا درصد بالايي از رزين در طي فرآيند اصلاح حرارتي از چوب، خارج مي‌شود. در نتيجه، زماني كه يك سطح به خوبی پرداخت شود گره‌ها شايد ضرورتاً نيازي به تيمار خاصي نداشته باشند. از سویی دیگر به دلیل ثبات ابعادي بهبوديافته چوب، امکان ترك خوردن اندود و پوسته پوسته شدن در شرايط متغير كاهش مي‌یابد.
لازم به ذکر است در برخي از شرايط آب و هوايي، رنگ الوار اصلاح شده با حرارت، كم‌رنگ و متمايل به خاکستری مي‌شود و اگر سطح چوب به خوبی پرداخت نشود، ممكن است همانند سطح چوب نرمال، ترك بردارد. این ترك خوردگي ممكن است با نفوذ آب در چوب و از ميان انتهاي برش افقي شروع شود و یا در نتيجه تابش اشعه ماوراي بنفش خورشيد باشد. اين مسأله ترك‌هاي ریزي روي سطح چوب ايجاد مي‌كند. اشعه فرابنفش نيز موجب كم‌رنگ شدن رنگ چوب مي‌شود. در هنگام تيمار كردن الوار اصلاح شده با حرارت، بايد به اين نكته توجه داشت که آنها نیز باید شبيه به چوب تيمار نشده، پرداخت شوند تا از كاهش رنگ چوب و ايجاد ترك در سطح چوب جلوگيري شود. به اين ترتيب الوار اصلاح شده با حرارت، مي‌توانند در ساخت درها، قاب‌هاي پنجره، اثاثيه داخلي، مبلمان باغ و ديگر اشكال ساختارهاي محيطي مورد استفاده قرار گيرند.
1-2- اثرتيمارسطحي بر مقاومت به هوازدگي چوب
آسيب‌هاي ناشی از تغییرات آب و هوايي و عوامل بيولوژيك، مشکلات شایعی هستند که تاثیر بسیار زیادی بر مقاومت چوب می‌گذارند. در خصوص فاكتورهاي آب و هوايي، مضرترين تاثیر بوسیله اشعه خورشيد و باران ايجاد مي‌شود. همچنین در برخی مواقع ناخالصی‌های موجود در هوا مشكلات موجود را شديدتر می‌كند. اشعه ماوراي بنفش خورشيد، ليگنين را كه يكي از تركيبات شيميايي چوب است و بافت‌هاي سلولي درخت را در كنار هم قرار مي‌دهد، تجزيه می‌كند. در نتيجه، سطح چوب نرمتر و از نظر رنگ تيره‌تر مي‌شود. به علاوه، اشعه شديد خورشيد، امواج حرارتي را به ويژه بر سطوح تيره ايجاد مي‌كند. از سوي ديگر، آب باران، زماني كه جذب درخت مي‌شود، موجب حركت و ترك خوردگي چوب مي‌شود. از سویی دیگر قارچ‌هايي كه بافت سلولي درخت را تجزيه مي‌كنند، بدترين خسارات بيولوژيكي را بر چوب اعمال می‌کنند. جلبك‌ها نيز همانند قارچ‌هايي كه كپك و لكه‌هاي آبي را ايجاد مي‌كنند، مي‌توانند مشكلات بهداشتي را به وجود آورده و تيمار سطحي چوب را سخت‌تر کنند.
چوب مي‌تواند بوسیله روش‌هاي ساختاري و شيميايي مورد حفاظت قرار گیرد اما از آنجاییکه مقاومت بيولوژيكي چوب‌های ترمووود تا حد بسیار خوبی افزایش یافته است در نتیجه نياز کمتری به حفاظت ساختاري چوب در نماي ساختمان احساس مي‌شود. در برخی مواقع تيمار سطحي مي‌تواند از تعادل خارج و رطوبت چوب را كاهش دهد که نتیجه آن شكاف و ترك بر سطح چوب است. به این ترتیب برای جلوگیری از این مشکلات، اقدامات پيشگيرانه‌ای چون حفاظت چوب در مقابل باران و اشعه خورشيد باید به طور کامل انجام شود. اين كار، فرسايش سطح (لكه‌هاي نرم، خرابي، شكنندگي، و فرسودگي) را به حداقل مي‌رساند.
باید توجه داشت در برخي از اقليم‌ها و مناطق درجه خلوص و پاكي هوا و به ويژه اسيديته آب باران تاثیر بسیاری بر روند تيمار سطحي می‌گذارد به عنوان مثال شرايط محيطي منجر به تنوع و تغيير مقاومت رنگ مي‌شود در نتیجه در ابتدا باید این عوامل را به درستی مورد بررسی قرار داد.
1-3- اثرها وپيش‌نيازهاي اقليم‌هاي آب و هوايي مختلف
اقليم‌هاي مختلف، نيازهاي متمايزي را براي دوام و مقاومت چوب پرداخت شده، طلب مي‌كنند. در برخي از محيط‌ها و دماها چوب‌هاي رنگ شده تحمل بیشتري نسبت به بقيه دارند، در نتیجه براي اطمينان از مقاومت حداكثري چوب‌ها در هر آب و هوا ضروري است تا محصولات با روشی درست و مناسب تيمار شوند.
در فرآیند تیمار سطحی به غیر از نیاز به تعیین شاخص‌هاي فشار محيطي لازم است تا فاكتورهاي زير نيز مورد بررسی قرار گیرند:
1- چگونگی تاثیر اقليم روي مقاومت هوازدگي چوب و پرداخت‌ها
2- اقليم قاره‌اي – دريايي و اثرات آن بر هوازدگي
3- اهميت آب و هواي محلي:
* موقعيت ساختمان و شيب باران چگونه است؟
* كدام جهت ساختمان در شرایط بد بیشتر صدمه می‌بیند؟
* جزئيات ساختاري ساختمان چگونه است؟
4- تعیین احتمالاتي كه موجب روش‌هاي متناوب حفاظت و تيمار سطحي مي‌شود
طبقه‌بندي اقليمي براساس Koeppen
در جدول 1 که به جدول شاخص‌هاي فشار محيطي معروف است به بیان تأثیر اقلیم و فشارهاي محيطي بر چوب و تیمار آن پرداخته شده است.
نکات قابل توجه در خصوص ستون‌های جدول به این صورت است که ستون رطوبت به مقدار رطوبت نسبي هوا و تغييرات سالانه رطوبت برمي‌گردد. ستون هوازدگي نیز به لكه‌هايي اشاره دارد كه توسط اقليم منطقه‌اي ايجاد مي‌شوند و اثراتي را نشان مي‌دهد كه اشعه ماوراي بنفش نور خورشيد (تعداد ساعات به ازاي سال)، باد و پاكي هوا روي چوب و سيستم تيمار سطحي مي‌گذارد. اين جدول همچنين اثر تغييرات فصلي و شرايط آب و هوايي مقطعي را در نظر مي‌گیرد. ستون بارندگی نیز مقدار باران يا برف باريده شده به سطح زمين و چگونگي اثر آنها روي چوب و سيستم تيمار سطحي را اندازه‌گيري مي‌كند و ستون ارگانيسم‌ها نیز به تعداد كل ارگانيسم‌هايي اشاره می‌کند كه در يك اقليم خاص زندگي مي‌كنند و مسئول پوسيدگي چوب هستند و به این ترتیب جدول اثر آنها را روي چوب و سيستم تيمار سطحي اندازه‌گيري مي‌كند.
تأثیر اقلیم و فشارهاي محيطي بر چوب و تیمار آن
( – بدون اثر، + اثر حداقل، ++ اثر نسبتاً قابل توجه و +++ تأثیر شديد)
1-4- ويژگي‌هاي چوب تيمار سطحي شده
– الوار اصلاح شده با حرارت به عنوان پايه‌اي براي اندودها
فرآیند اصلاح حرارتي، موجب تغییر در ويژگي‌هاي چوب مي‌شود و اين مسأله در زمان انتخاب روش تيمار سطحي، باید مورد توجه قرار گيرد. تغیيرات در ساختار چوب، به روش‌هاي مختلفی روي تيمار سطحي انعكاس مي‌يابد:
* چوب، سخت‌تر نسبت به تغييرات رطوبت واكنش نشان مي‌دهد و مقداري از فشار وارد شده روي پرداخت را رها مي‌سازد.
* اغلب همه رزين‌ها از چوب خارج مي‌شوند. پس برای جلوگیری از تراوش رزين، گره‌ها نياز به تيمار خاصي ندارند.
* با رشد در زاويه تماس مايعات، آب و سایر مایعات براحتي در سطح پخش نمي‌شوند و چوب به اندازه چوب نرمال مرطوب نمي‌شود و در نتیجه نفوذپذيري سطح چوب كاهش مي‌يابد.
– مقاومت به پوسيدگي
از مهمترین دلایل پرداخت سطح چوب مي‌توان به حفاظت از آن در مقابل رطوبت اشاره کرد. رطوبت، به رشد كپك و قارچ دامن مي‌زند. به این ترتیب تيمار سطحي از جذب آب به داخل چوب جلوگيري مي‌كند تا شرايط مطلوبی براي رشد قارچ در آن ايجاد نشود. هوا پر از هاگ‌هاي قارچي است كه موجب توليد كپك و قارچ‌هاي لکه آبي مي‌شوند. اين هاگ‌ها، ميكروسكوپي هستند و قطر آنها تنها چند ميكرومتر است. آنها در هوا وجود دارند و زماني كه روي چوب مرطوب مي‌افتند، شروع به رشد يك ميسيليوم نخ مانند قارچ مي‌كنند. رطوبت و دماي هوا و سطح، اسيديته سطح و مقدار آلودگی روي سطح همه بر قابليت توليدمثلي قارچ اثر‌گذارند. مطلوب‌ترين شرايط براي رشد هاگ‌ها و ميسيليوم زماني اتفاق می‌افتد كه رطوبت نسبي هوا بالاي 95% و دما بين 20 و 30 درجه سانتي‌گراد است. به طور كلي كپك و پوسيدگي به دليل رطوبت بيش از حد در ساختار، آلودگي‌های موجود در هوا و در دسترس بودن مواد مغذي در محل سكونت درخت ايجاد مي‌شوند.
– کپک و جلبک
اصولاً خسارات ايجاد شده توسط قارچ‌ها، لكه‌هاي آبي و جلبك‌ها از نظر زيبایی‌شناختي مهم هستند. آنها رنگ چوب را تغيير مي‌دهند و رنگ‌آميزي را مشكل‌تر مي‌سازند. قارچ و كپك روي ويژگي‌هاي مقاومتي چوب تأثيري نمي‌گذارد.
در حال حاضر گونه‌های مختلفی از كپك‌ها در طبیعت وجود دارند. يكي از رايج‌ترين گونه‌ها كپك لكه سياه4 است كه به دليل رنگ تيره‌اش، به ويژه در سطحی با رنگ روشن، به وضوح قابل تشخيص است. اين قارچ‌ها روي سطح چوب رشد مي‌كنند و همان‌طور كه در بالا اشاره شد، تنها آسيب‌هاي زيبايي‌شناختي ايجاد مي‌كنند. قارچ و كپك، مواد مغذي را از محل سكونت‌شان به دست مي‌آورند. مواد مغذي اوليه روي سطح چوب شامل قندهاي محلول درآب و ديگر مواد ارگانيك در چوب است. تيمار حرارتي، ساختار چوب را تغيير مي‌دهد و در نتیجه مواد مغذی کمتری برای تغذیه قارچ‌ها و كپك‌ها فراهم است. به علاوه، طبيعت اسيدي چوب اصلاح شده با حرارت، امکان رشد موفقیت آمیز كپك را كاهش مي‌دهد.
رطوبت و گرماي كافي، پيش‌شرط‌هاي ادامه حيات كپك و خزه هستند. رشد آنها در دماي 5 درجه سانتي‌گراد آغاز مي‌شود و با افزايش دما سرعت مي‌گيرد. سرعت رشد در دماي بين 20 تا 25 درجه سانتي‌گراد به اوج خود مي‌رسد. زماني كه دما از 40 درجه سانتي‌گراد بالاتر رود، رشد كاملاً متوقف مي‌شود. يك سطح متخلخل، رطوبت بيشتري نسبت به يك سطح صاف جذب مي‌كند و بنابراين راحت‌تر دچار كپك‌زدگی مي‌شود. ترك‌هاي روي چوب كه رطوبت و كثيفي را جذب مي‌كنند، معمولاً مكان‌هاي ايده‌آلي براي رشد كپك‌ها هستند. از اين‌گونه مكان‌ها، كپك بتدريج به محيط پخش مي‌شود. قارچ لكه آبي به ويژه مي‌تواند در چوب‌هايي كه رنگ نشده‌اند ديده شود. آنها در چوب رشد مي‌كنند و گهگاه برچوب اثر مي‌گذارند. اگرچه، آنها همانند قارچ پوسيدگي، مقاومت چوب را كاهش نمي‌دهند. هم میسيليوم و هم هاگ‌ها مستعد آلودگي هستند. اگر روي لكه‌هاي آبي رنگ‌آميزي شود، قارچ‌ها مي‌توانند درميان لايه رنگ رشد كنند. كپك توسط گياهان اطراف و ديگر فاكتورهاي اقليمي و محيطي ايجاد مي‌شود. حتي اينكه ساختارها در كدام جهت سازه قرار گرفته‌اند، در رشد آنها تاثیرگذار است.
براي جلوگيري از رشد كپك و قارچ، ضروري است تا رطوبت چوب زير سطح مورد نياز براي توليدمثل قارچ‌ها، نگه‌داشته شود.
– دوام رنگ
اشعه ماوراي بنفش خورشيد، به سرعت رنگ چوب‌های پرداخت نشده را از بين مي‌برد. تغييرات قابل مشاهده‌اي مي‌تواند تنها بعد از چند هفته مشاهده شود. اشعه ماوراي بنفش، ليگنين را تجزيه مي‌كند. ليگنين ماده‌ای شيميايي است كه بافت‌هاي سلولي درخت را به يكديگر متصل نگاه مي‌دارد. با طولاني‌تر شدن دوره تابش اشعه فرابنفش به تدریج سلولز نیز تجزیه مي‌شود، در نتيجه سطح چوب نرمتر و ضعيف‌تر مي‌شود. بر طبق برآوردها در يك سال، 01/0-1/0 ميلي‌متر از يك سطح چوبي پرداخت نشده، خاكستري و زبرتر مي‌شود.
سطح چوبی که توسط اشعه فرابنفش دچار آسیب شده است از پايه‌ای ضعيف براي تيمار سطحي برخوردار است. پس این بخش بايد به دقت خارج شود. اگر اين دستورالعمل به طور کامل انجام نشود، رنگ و ديگر اندودهايي كه از چوب حفاظت مي‌كنند، بخوبي به سطح چوب نخواهند چسبيد و بنابراين به اندازه‌اي كه بايد دوام بياورند، دوام نخواهند آورد.رنگ الوار پرداخت نشده و اصلاح شده با رطوبت، در يك دوره زماني كوتاه و در اثر تابش اشعه ماوراي بنفش خورشيد تغيير مي‌کند. لكه‌هاي چوبي مات رنگدانه‌اي5 بهتر از مواد شفاف، از چوب اصلاح شده با حرارت در مقابل اشعه فرابنفش محافظت مي‌كنند.
رنگ مات بهترين حفاظت را از چوب اصلاح شده با حرارت به عمل می‌آورد. رنگدانه بيشتر در پرداخت، به معناي طول عمر طولاني‌تر آن است. تنها نكته منفي در مورد رنگ مات، اين حقيقت است كه زماني كه رنگ طبيعي چوب پوشيده مي‌شود، انجام تيمار حفاظتي، دشوارتر و زمان‌برتر است.
نياز به تيمارهاي حفاظتي توسط راهبردها و توصيه‌هاي توليدكنندگان تعيين مي‌شود. در انتها، يك تيمار بايد زماني انجام گيرد كه پرداخت شروع به تحليل رفتن مي‌كند و نخستين نشانه‌هاي مشهود هوازدگي و فشارهای محيطي روي چوب ظاهر مي‌شود. مقاومت يك تيمار بسته به دو فاكتور متفاوت است: استفاده نهايي از كالاي پرداخت شده و ماده پوشش‌دهنده‌ای كه براي حفاظت چوب به كار مي‌رود. برخي از لكه‌هاي چوب اثر طولاني مدت‌تري نسبت به بقيه دارند. فواصل تيمار مي‌تواند از چند ماه تا چندين سال متغیر باشد.
– ثبات ابعادي و جلوگيري از ترك‌خوردگي
زماني كه چوب حفاظت نشده، مرطوب و دوباره خشك مي‌شود، ترك مي‌خورد. اين مسأله به دليل تفاوت‌هاي موقتي و قابل ملاحظه در رطوبت سطح و قسمت دروني چوب اتفاق مي‌افتد. ترك‌خوردگي مي‌تواند، با نفوذ آب در ميان انتهاي برش افقي چوب آغاز شود.
با اندود كردن سطح نما و ديگر ساختارهاي چوبي در معرض باران، كاهش تغييرات در رطوبت امكان‌پذير مي‌شود و بنابراين ترك خوردگي كاهش مي‌يابد. همچنين توصيه مي‌شود تا انتهاي برش افقي الوار اصلاح حرارتي شده، به دقت با موادي كه مانع خروج رطوبت مي‌شود، آغشته شود.
– مقاومت به رطوبت
اندود خلل و فرج سطح، فرآيند ورود رطوبت از بيرون به داخل چوب را كاهش مي‌دهد. الوار اصلاح شده با حرارت، مانند چوب نرمال، رطوبت را از هوا جذب نمي‌كنند و بنابراين تغييرات در میزان رطوبت آن آهسته‌تر صورت مي‌گيرد. به علاوه، در مقايسه با چوب نرمال، چوب اصلاح شده با حرارت به طور قابل ملاحظه‌اي، ظرفيت رطوبت تعادل كمتري دارد.
درخصوص اين چوب‌هاي اصلاح شده، مهم‌تر از دانستن میزان رطوبت تعادل در هر محيط، مهم است كه بدانيم آيا چوب رطوبت را به طور مستقيم از هوا مي‌گيرد يا قطرات آب به داخل چوب نفوذ مي‌كند.
اصلاح حرارتي، ساختار سلولي چوب را تغيير مي‌دهد. دانسيته ماده جامد، به طور قابل ملاحظه‌اي در مقايسه با چوب نرمال كاهش مي‌يابد. در عين حال ابعاد يك تكه چوب به تناسب كاهش مي‌يابد. در نتيجه، هواي بيشتري در درون چوب وجود دارد. مفهوم اين مسأله اين است كه آب مي‌تواند در طول چوب سريعتر از چوب اصلاح نشده حركت كند. حركت موئينگي آب در طول چوب موجب مي‌شود تا قسمت‌هاي انتهايي بيشتر از قسمت وسط متورم شوند و در همان زمان ترك‌ها مي‌توانند در قسمت‌هاي انتهايي نمايان شوند.
راه‌حل اساسي براي بهبود دفع آب از چوب، اين است كه از نظر ساختاري مانع اين شويم كه رطوبت از هر چهار جهت كناري وارد چوب شود. ثانياً، يك پرداخت نیز بايد براي حفاظت قسمت‌هاي انتهايي كه عمدتاً در معرض رطوبت هستند استفاده شود.
– رشد جلبك (بويژه در يك اقليم دريايي)
اصولاً جلبك‌ها را در مناطقی مي‌توان یافت كه گياهان فراوانی در آن وجود دارد. جلبك‌ها قارچ نيستند. آنها نيز همانند همه گياهان، شامل كلروفيل هستند و از انرژي خورشيد براي تبديل آب و دي‌اكسيد كربن به قند استفاده مي‌كنند و سپس از آن به عنوان ماده مغذي استفاده مي‌شود. جلبك به ماده مغذي موجود در محيطی که زندگی می‌کند وابسته نيست. رشد رنگ سبزي كه روي ديوارها مشاهده مي‌شود، معمولاً شكلي از جلبك است.
جلبك مي‌تواند از روي چوب اصلاح شده با حرارت، به طور مكانيكي و با استفاده از برس زدن و شست‌و‌شو پاك شود. همچنين مي‌توان با به كارگيري از یک نوع پوشش روي چوب از رشد جلبك جلوگيري كرد.
1-5- نيازهاي ضروري براي پرداخت‌ها
پرداخت چوب اصلاح شده با حرارت، بسيار شبيه به پرداخت چوب نرمال خشك شده در كوره است. اين بدين معناست كه هر نيازي كه براي حفاظت استاندارد چوب در يك اقليم خاص وجود دارد معمولاً مي‌تواند براي چوب اصلاح شده با حرارت نيز به كار گرفته شود. تمام مراحل اصلاح حرارتي، اكولوژيكي است و لوازم پرداخت در هنگام استفاده و بعد از آن ايمن، بهداشتي و اكولوژيكي هستند. توليدكنندگان محصولات ترمووود بر این نکته پافشاری می‌کنند كه چوب اصلاح شده با حرارت و تمام كاربردهاي آن براي انسان، حيوان، گياهان و كل محيط زيست بي‌ضرر است. اما برای دستیابی به عملکردی بهتر توصيه مي‌شود كه برای ترمووود، از پوشش و اندودي استفاده شود كه:
* استانداردهاي موجود در قانون EU حال حاضر و آينده (از 2007 به بعد) را برآورده كند.
* (بيرون از EU) حداقل نيازهاي ملي را برآورده سازد.
* به محصول ترمووود اجازه دهد تا بدون حفاظت در مقابل سوختن ايمن باشد. پرداختی كه شامل مواد سمي است و مي‌تواند از طریق خاكستر به محيط وارد شود، به هیچ وجه نبايد مورد استفاده قرار گيرد.
* براي انتشار تركيبات آلي فرار از محدوديت‌هاي درون خانه نبايد تجاوز كند.
روغن‌ها
* قابل رقیق شدن در آب.
* بايد بخوبي جذب چوب تیمار شده با حرارت شود.
* بايد يك اندود دافع آب را روي سطح چوب شكل دهد.
رنگ‌ها
* دارا بودن نيازهاي استاندارد براي مواد ابتدايي.
* دارا بودن نيازهاي استاندارد براي رنگ‌ها.
جلا‌ها (به ويژه براي جلا‌هاي كف)
* قابل رقیق شدن در آب.
* سطح چوبي براي بهبود تثبيت لاك بايد سنباده‌زني شود.
* ماده اوليه قابل انعطاف و مقاوم باشد.
* قبل از اينكه پوشش بالايي جلا انجام گيرد، چوب بايد دوباره سنباده‌زني شود. اين كار به جلا اجازه مي‌دهد تا محكم‌تر به سطح بچسبد.
* پوشش بالايي جلا، در هر کاربردی از چوب در مقابل فرسايش حفاظت كند.
تثبيت
* آماده‌سازي سطح قبل از تيمار سطح (باز كردن بافت سلول).
بافت سلولي بايد باز باشد تا پرداخت، همانند رنگ، به سطح محكم بچسبد. اين كار مي‌تواند توسط سنباده‌زني، برس كشي، يا اره كشي نرم روي سطح صورت پذيرد. بهترين نتايج زماني به دست مي‌آيند كه تيمار اشباع شده پايه در يك محيط صنعتي انجام گيرد.
پاكسازي سطح
* سطح بايد تميز باشد. آلودگي‌ها و ذراتی که در طي فرآيند صنعتي توسط رنده كردن، برس زدن و سنباده‌زني ایجاد شده پاك مي‌شوند.
* هوا پر از هاگ‌هاي قارچ است كه كپك و پوسيدگي ايجاد مي‌كنند. يك پرداخت مناسب و كارا بايد شامل موادي باشد كه رشد كپك را كاهش دهد يا از آن جلوگيري كند. به علت اثر قابل ملاحظه هوا، هميشه بايد اندودي انتخاب شود كه فاكتورهاي اقليمي منطقه‌اي را لحاظ كرده باشد.
شرايط تيمار و رطوبت چوب
* تغييرات فصلي در شرايط آب و هوا (دما، بارش، طول روز، قدرت اشعه خورشيد و غيره) در بسياري از مناطق نسبتاً مهم هستند. توليدكنندگان پرداخت، دقيق‌ترين دانش را دارند كه كدام محصول براي يك منطقه و آب و هواي خاص مناسب‌تر است.
* ويژگي‌هاي آب‌دوستي چوب در هر کاربردی با چوب نرمال متفاوت است. چوب اصلاح شده با حرارت آهسته‌تر رطوبت را جذب مي‌كند. بنابراين، مهم است كه توجه خاصي به جذب پرداخت شود.
* چوب اصلاح شده با حرارت نسبت به اغلب گونه‌هاي درختي، واكنش كمتري نسبت به اثرات محيطي و آب و هوايي نشان مي‌دهد. بنابراين، نسبت به متورم شدن و چروك خوردگي كمتر حساس است، اما همچنان استفاده از پرداخت الاستيك توصيه مي‌شود.
تخلخل
* براي به حداكثر‌رساني طول عمر چوب و اندود، ضروري است كه يك پرداخت قابل تنفس انتخاب شود. پرداخت بايد يك لایه متخلخل را روي سطح چوب ايجاد كند. بنابراين به آب و رطوبت اجازه مي‌دهد تا در شرايط آب و هوايي مختلف تبخير شوند.
نيازهاي تيمار سطحي براي كاربردهاي نهايي
* ويژگي‌هاي چوب اصلاح شده با حرارت متنوع هستند. كلاس‌هاي اصلاح حرارتي، اين امكان را به ما مي‌دهد که با توجه به نوع خاص، کاربرد آنها را متمايز سازيم.
* تأكيد اصلي در تيمار Thermo-s، ثبات ابعادي چوب و توانايي آن در تحمل رطوبت است. به عنوان مثال ترمووودي كه در كلاس Thermo-s قرار مي‌گيرد، بخوبي براي ساخت كف‌ها مناسب است.
کفها
مواد كف نياز به تيمار سطحي خاصي دارند، به عنوان مثال جلا دادن، واكس زني، يا روغن كاري. بهترين روش مي‌تواند توسط مشاوره با توليدكنندگان پرداخت‌ها يافت شود.
سوناها و نواحي مرطوب
به دليل ويژگي‌هاي آب‌دوستي آن، چوب تیمار شده با حرارت، يك ماده عالي براي نواحي مرطوب محسوب مي‌شود و بايد توسط پرداختي آماده شود كه روي تيمار سطحي قابل تنفس، ثابت و بي‌بو تأكيد داشته باشد.
مصارف بيروني
تقاضاي بسيار زيادي براي استفاده از محصولات چوبي در بيرون از ساختمان وجود دارد. مواد مناسبي كه براي استفاده انتخاب مي‌شوند بايد تمامي نيازهاي مربوط به شرايط محيطي و هوايي منطقه‌اي، تثبيت، قابل تنفس بودن، تغييرات در رطوبت چوب، الاستيسيته و نيازهاي اكولوژيكي را پاسخگو باشند.
ماهنامه تخصصی صنایع چوب و مبلمانایران شماره 96.تیر ماه 1394
منبع: Finish Thermowood Association
مترجم: مهندس فاطمه رحیمی، مهندس ميثاقه يزدان‌پناه
